济宁初中学业考试和高中段学校招生工作意见公布
Bài vi?t này c?n thêm chú thích ngu?n g?c ?? ki?m ch?ng th?ng tin. |

B?c Trung B? là ph?n phía b?c c?a Trung B? Vi?t Nam t? Thanh Hóa t?i phía b?c ?èo H?i Van. Vùng B?c Trung B? là m?t trong 6 vùng kinh t? ???c Chính ph? giao l?p quy ho?ch t?ng th? kinh t? x? h?i. Tùy vào ng? c?nh, m?t ph?n c?a nó cùng v?i vùng B?c B? ???c g?i chung là mi?n B?c Vi?t Nam.
V? m?t qu?c phòng thì các t?nh này do B? T? l?nh, Quan khu 4 trách nhi?m và qu?n ly.
B?c Trung B? là m?t b? ph?n l?nh th? c?a vùng B?c Trung B? và Duyên h?i mi?n Trung. ?ay là khu v?c có ?i?u ki?n t? nhiên và tài nguyên thiên nhiên phong phú, v?n hóa ?a d?ng.
??a ly
[s?a | s?a m? ngu?n]
B?c Trung B? n?m k? bên vùng Kinh t? tr?ng ?i?m B?c b? và vùng Kinh t? tr?ng ?i?m mi?n Trung, trên tr?c giao th?ng B?c Nam v? ???ng s?t, b?; nhi?u ???ng ? t? h??ng Tay ??ng g?m các qu?c l? chính: 7, 8, 9 và các qu?c l? ph?: 46, 47, 48 và 49 n?i Lào v?i Bi?n ??ng. Có h? th?ng san bay (san bay Th? Xuan, san bay Vinh, san bay ??ng H?i, san bay Phú Bài và các b?n c?ng (Nghi S?n, C?a Lò, C?a H?i, S?n D??ng - V?ng áng, Nh?t L?, Hòn La, Chan May...) có các ??m phá thu?n l?i cho vi?c nu?i tr?ng th?y h?i s?n, là trung tam du l?ch quan tr?ng c?a ??t n??c (??ng Phong Nha-K? Bàng, C? ?? Hu?...) t?o ?i?u ki?n cho viêc giao l?u kinh t? gi?a Vi?t Nam và các n??c Lào, Myanmar, Thái Lan,...
L?nh th? kéo dài, hành lang h?p, kéo dài t? d?y Tam ?i?p ? phía b?c t?i d?y B?ch M? ? phía nam. Phía b?c giáp trung du và mi?n núi b?c b?, ??ng b?ng s?ng H?ng; phía nam giáp duyên h?i Nam Trung B?; phía tay giáp d?y Tr??ng S?n và Lào; phía ??ng là bi?n ??ng (V?nh B?c B?) c? trung du và mi?n núi, h?i ??o d?c su?t l?nh th?, có th? hình thành c? c?u kinh t? ?a d?ng phong phú. ??a hình phan d? ph?c t?p, th?i ti?t kh?c nghi?t, nhi?u bi?n ??ng, c?n ph?i l?i d?ng h?p ly. Nhi?u v?ng n??c sau và c?a s?ng có th? hình thành c?ng l?n nh? ph?c v? vi?c giao l?u trao ??i hàng hoá gi?a các t?nh trong vùng, v?i các vùng trong n??c và qu?c t?.
V? m?t hành chính, B?c Trung B? hi?n nay bao g?m 6 t?nh, thành ph? v?i di?n tích 51.452,4 km2 (t? l? 15,5% so v?i t?ng di?n tích c? n??c) v?i 11.113.718 ng??i (t? l? 11,3% so v?i t?ng dan s? c? n??c), bình quan 216 ng??i/km2.
Các t?nh thành c?a B?c Trung B?
[s?a | s?a m? ngu?n]STT | Tên | Trung tam hành chính | Di?n tích (km2)[1] |
Dan s? (ng??i)[1] |
M?t ?? (ng??i/km2) |
Hành chính | Bi?n s? xe | M? vùng ?T | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ph??ng | X? | ??c khu | ||||||||
4.947,11 | 1.432.986 | 289 | 0 | |||||||
11.114,71 | 4.324.783 | 389 | 19 | 0 | ||||||
16.486,50 | 3.831.694 | 232 | 0 | |||||||
5.994,45 | 1.622.901 | 270 | 0 | |||||||
12.700,00 | 1.870.845 | 147 | ||||||||
Toàn vùng | 51.242,77 | 13.083.209 | 255 | 68 | 414 | 1 |
Trong su?t th?i k? t? ??u n?m 1945 cho ??n n?m 1994, toàn vùng B?c Trung B? ch? có hai thành ph? là Vinh và Hu?. T? n?m 1994 ??n nay, l?n l??t các th? x? ???c nang c?p tr? thành các thành ph? tr?c thu?c t?nh.
Các Thành ph? ?? Kh?ng còn t?n t?i t? 1945
- Thành ph? Hu?: l?p ngày 21 tháng 12 n?m 1945 theo S?c l?nh c?a Ch? t?ch Chính ph? lam th?i Vi?t Nam, tr? thành thành ph? tr?c thu?c trung ??ng vào ngày 1 tháng 1 n?m 2025
- Thành ph? Vinh: l?p ngày 10 tháng 10 n?m 1963 theo Quy?t ??nh c?a H?i ??ng Chính ph?
Các thành ph? ?? kh?ng t?n t?i t? n?m 1994 ??n nay:
- Thành ph? Thanh Hóa: l?p ngày 01 tháng 5 n?m 1994 theo Ngh? ??nh s? 37-CP[2]
- Thành ph? ??ng H?i: l?p ngày 16 tháng 8 n?m 2004 theo Ngh? ??nh s? 156/2004/N?-CP[3]
- Thành ph? Hà T?nh: l?p ngày 28 tháng 5 n?m 2007 theo Ngh? ??nh s? 89/2007/N?-CP[4]
- Thành ph? ??ng Hà: l?p ngày 11 tháng 8 n?m 2009 theo Ngh? ??nh s? 33/NQ-CP[5]
- Thành ph? S?m S?n: l?p ngày 19 tháng 4 n?m 2017 theo ngh? quy?t s? 368/NQ-UBTVQH14[6]
Hi?n nay, ? vùng B?c Trung B? có 6 ph??ng là: Thu?n Hóa (tr?c thu?c trung ??ng Thành ph? Hu?), Ph??ng H?c Thành (thu?c t?nh Thanh Hóa), Ph??ng Tr??ng Vinh(thu?c t?nh Ngh? An). Các thành ph? là ?? th? lo?i II: Ph??ng Thành Sen (thu?c t?nh Hà T?nh), Ph??ng ??ng Hà và Nam ??ng Hà (thu?c t?nh Qu?ng Tr?). Các Ph??ng còn l?i hi?n nay ??u là các ??n v? hành chính c?p hai tr?c thu?c t?nh.
?? th?
[s?a | s?a m? ngu?n]Tính ??n ngày 1 tháng 1 n?m 2025, vùng B?c Trung B? có:
- 1 thành ph? ?? th? lo?i I tr?c thu?c trung ??ng: Hu?.
- 2 thành ph? ?? th? lo?i I tr?c thu?c t?nh: Thanh Hóa, Vinh.
- 3 thành ph? ?? th? lo?i II g?m 3 thành ph? tr?c thu?c t?nh: Hà T?nh, ??ng H?i, ??ng Hà.
- 3 ?? th? lo?i III g?m 1 thành ph? tr?c thu?c t?nh: S?m S?n và 2 th? x?: B?m S?n, K? Anh.
- 15 ?? th? lo?i IV g?m 9 th? x?: Nghi S?n, Thái Hòa, Hoàng Mai, H?ng L?nh, Ba ??n, Qu?ng Tr?, H??ng Trà, H??ng Th?y, Phong ?i?n và 6 th? tr?n: Lam S?n, Sao Vàng, Ng?c L?c, Nghèn, Hoàn L?o, Ki?n Giang.
L?ch s? - An ninh - Qu?c phòng
[s?a | s?a m? ngu?n]??a bàn B?c Trung B? Vi?t Nam có v? trí chi?n l??c h?t s?c quan tr?ng trong vi?c chi?n ??u, phòng th? qu?c gia, b?o v? toàn v?n l?nh th? Vi?t Nam trong l?ch s?. T? xa x?a ?ay ?? t?ng là ch?n "biên thùy", là "phên gi?u", là n?i xu?t phát c?a nhi?u cu?c kh?i ngh?a chi?n tranh gi? n??c c?a dan t?c Vi?t Nam.
- Th?i 1000 n?m b?c thu?c, n?i ?ay ?? hình thành nên các cu?c kh?i ngh?a ch?ng gi?c ngo?i xam phong ki?n Trung Hoa.
- N?m 248, bà Tri?u Th? Trinh quê ? vùng núi Quan Yên, nay là Yên Th?n, ??nh Ti?n, Yên ??nh, Thanh Hóa ?ánh tan quan ??ng Ng? do L?c D?n ch? huy. L?c D?n ?em 6.000 quan sang Giao Chau. L?c D?n huy ??ng thêm l?c l??ng l?n v?a ?ánh, v?a mua chu?c, chia r? ngh?a quan. Cu?c kh?i ngh?a b? ?àn áp. Bà Tri?u hi sinh trên núi Tùng (Phú ?i?n - H?u L?c - Thanh Hóa).
- Ly Bí v?n là Giám quan ? ??c Chau (t?c vùng ??c Th?, Hà T?nh) ?? liên k?t v?i hào ki?t m?y chau m?u vi?c ?ánh ?u?i th? s? Tiêu T? nhà L??ng. Cu?c kháng chi?n thành c?ng và Ly Bí ?? l?p nên nhà Ti?n Ly n?m 542.
- N?m Nham Tu?t (722) t?c n?m Khai Nguyên th? m??i, ??i ???ng Huy?n T?ng ? Trung Hoa, Mai Thúc Loan ?? d?ng c? kh?i ngh?a ? Hoan Chau, ?ánh ?u?i quan ?? h? nhà ???ng. ?ng ?? cho xay d?ng kinh ?? V?n An ? Nam ?àn, Ngh? An ngày nay.
- N?m 931, D??ng ?ình Ngh? ra quan t? ái chau, ?ánh ?u?i th? s? Ly Ti?n c?a n??c Nam Hán. Ly Ti?n b? ch?y, D??ng ?ình Ngh? gi?i phóng thành ??i La.
- N?m 938, Ng? Quy?n v?n là ng??i cai qu?n ái chau, ?? t?p h?p l?c l??ng hào ki?t trong n??c ti?n ra b?c, h? thành ??i La, tiêu di?t Ki?u C?ng Ti?n. Sau ?ó, ?ng ch? huy tr?n B?ch ??ng, ?ánh b?i quan Nam Hán, gi?t ch?t Ho?ng Thao, m? ??u th?i k? ??c l?p t? ch? c?a dan t?c Vi?t Nam.
- Th?i nhà Tr?n, khi quan Nguyên xam l??c n??c ??i Vi?t, vua Tr?n Nhan T?ng ?? t?ng nói:
- "C?i Kê c?u s? quan tu ky
- Hoan Di?n do t?n th?p v?n binh."
- Khi nhà H?, n??c ??i Ngu b? quan Minh xam l??c, thì ??a bàn Thanh Hóa, Thu?n Hóa, Ngh? An chau là n?i hình thành các cu?c chi?n ??u, kh?i ph?c ch? quy?n qu?c gia c?a các vua nhà H?u Tr?n.
- Khi Lê L?i d?ng c? kh?i ngh?a, ?ánh ?u?i quan Minh, thì vùng Thanh Hóa, Ngh? An, Hà T?nh là ??a bàn chi?n l??c, là h?u ph??ng v?ng ch?c giúp cho nhà Lê làm nên nghi?p l?n.
- Khi Quang Trung lên ng?i Hoàng ?? ? Phú Xuan, thì vùng B?c Trung B? là n?i cung c?p nhan tài, nhan l?c, v?t l?c ?? ?ng xay d?ng và c?ng c? quan ??i "thi?n chi?n, th?n t?c" và làm nên Chi?n th?ng K? D?u (1789), quét s?ch 20 v?n quan Thanh.
- Cu?i th? k? 19, th?c dan Pháp xam l??c Vi?t Nam, tri?u ?ình nhà Nguy?n suy y?u ph?i nh??ng b? nhi?u chính sách b?t l?i cho dan t?c. ? B?c Trung B? là n?i phát tích nhi?u cu?c n?i d?y, kh?i ngh?a ch?ng Pháp, tiêu bi?u là cu?c kh?i ngh?a H??ng Khê do Phan ?ình Phùng l?nh ??o ? Hà T?nh và ??c bi?t là kh?i ngh?a Ba ?ình ? Thanh Hóa - ??nh cao c?a phong trào C?n V??ng cu?i th? k? 19.
- Qua hai cu?c kháng chi?n ch?ng th?c dan Pháp và ?? qu?c M?, khu v?c B?c Trung B? v?a là ti?n tuy?n, v?a là h?u ph??ng v?ng ch?c.
- Hi?n nay Quan khu 4 ??m nhi?m ch?c n?ng qu?n ly nhà n??c v? m?t qu?c phòng trên ??a bàn 6 t?nh B?c Trung B?, v?a t?p trung xay d?ng n?n qu?c phòng toàn dan, v?a th?c hi?n nhi?m v? l?nh ??o, ch? huy xay d?ng các l?c l??ng v? trang v?ng m?nh toàn di?n, ?áp ?ng v?i yêu c?u chi?n ??u và s?n sàng chi?n ??u trong m?i tình hu?ng.
Dan c?
[s?a | s?a m? ngu?n]B?c Trung B? là n?i c? trú c?a 25 dan t?c khác nhau (Thái, M??ng, Tày, M?ng, Bru - Van Ki?u) s?ng ? Tr??ng S?n. Phan b? kh?ng ??u t? ??ng sang tay. Ng??i Kinh sinh s?ng ch? y?u ? ??ng b?ng ven bi?n phía ??ng.
Kinh t?
[s?a | s?a m? ngu?n]
C?ng nghi?p
[s?a | s?a m? ngu?n]B?c Trung B? có nhi?u khoáng s?n quy, ??c bi?t là ?á v?i nên có ?i?u ki?n phát tri?n ngành khai thác khoáng và s?n xu?t v?t li?u xay d?ng. ?ay là ngành quan tr?ng nh?t c?a vùng
Ngoài ra vùng còn có các ngành khác nh? ch? bi?n g?, c? khí, d?t may, ch? bi?n th?c ph?m phan b? kh?ng ??ng ??u. Các trung tam có nhi?u ngành c?ng nghi?p: Thanh Hóa, Vinh, Hu? v?i quy m? v?a và nh?
C? s? h? t?ng, c?ng ngh?, thi?t b?, nhiên li?u c?ng ?ang ???c c?i thi?n. Cung ?ng ???c nhiên li?u, n?ng l??ng. Hi?n nay Thanh Hóa là t?nh có Giá tr? s?n xu?t c?ng nghi?p l?n nh?t vùng.
N?ng nghi?p
[s?a | s?a m? ngu?n]Vùng ??i tr??c núi:
- Có nhi?u thu?n l?i cho vi?c ch?n nu?i gia súc: s? l??ng trau có (750 nghìn con chi?m 1/4 c? n??c). ?àn bò (1,1 tri?u con chi?m 1/5 ?àn bò c? n??c)
- Vùng này còn thu?n l?i cho vi?c tr?ng các cay c?ng nghi?p lau n?m, ?? hình thành các khu chuyên canh cay c?ng nghi?p nh?: mía (Thanh Hóa), chè (Ngh? An), cao su (Qu?ng Bình), h? tiêu (Qu?ng Bình)....thái bình.
Vùng ??ng b?ng h?p ven bi?n:
- Tr? ??ng b?ng Thanh Hóa có di?n tích s?n xu?t và s?n l??ng l??ng th?c l?n nh?t mi?n B?c, mi?n Trung và mi?n ??ng Nam B?, th? nh??ng c?a các t?nh còn l?i ch? y?u là ??t feralit và ??t pha cát, kh?ng phù h?p tr?ng cay lúa mà thích h?p v?i các cay c?ng nghi?p hàng n?m: thu?c lá, l?c,v?ng....
- ?? hình thành ???c các vùng chuyên canh cay c?ng nghi?p và tham canh lúa.
- L??ng th?c ??u ng??i còn th?p: 348 kg/ ng??i
Th?y s?n
[s?a | s?a m? ngu?n]- Tuy kh?ng có các b?i cá l?n, n?i ti?ng, nh?ng các t?nh B?c Trung B? ??u có kh? n?ng phát tri?n ngh? cá bi?n.
- Ngh? An là t?nh tr?ng ?i?m ngh? cá c?a B?c Trung B?.
- Ph?n l?n tàu thuy?n có c?ng su?t nh?, ?ánh b?t ven b? là chính, nên ? nhi?u n?i ngu?n l?i th?y s?n có nguy c? gi?m r? r?t.
- Hi?n nay, vi?c nu?i th?y s?n n??c l?, n??c m?n ???c phát tri?n khá m?nh, ?ang làm thay ??i khá r? nét c? c?u kinh t? n?ng th?n ven bi?n.
D?ch v?
[s?a | s?a m? ngu?n]B?c Trung B? có r?t nhi?u c?a kh?u biên gi?i gi?a Vi?t - Lào: A D?t, C?u Treo, Cha Lo, Lao B?o. Có b? bi?n dài t?o ?i?u ki?n cho các tàu bu?n hàng hóa n??c ngoài xu?t nh?p kh?u và các tàu ch? khách du l?ch n??c ngoài vào n??c ta. Du l?ch ?ang trên ?à phát tri?n. S? l??ng khách du l?ch ?ang t?ng lên m?i ngày. Vi?c phát tri?n ngành d?ch v? ?ang ???c chú tr?ng, ??c bi?t là ngành giao th?ng v?n t?i và th?ng tin liên l?c.
V?n hóa
[s?a | s?a m? ngu?n]Theo h? th?ng phan vùng ??a ly Vi?t Nam, B?c Trung B? là khu v?c chuy?n ti?p gi?a B?c B? và Nam Trung B?. L?ch s? cho th?y c? dan n?i ?ay có ngu?n g?c ch? y?u là ng??i Thanh- Ngh?- T?nh thiên di vào Bình Tr? Thiên t? th?i Ly- Tr?n- Lê. Do ?ó, m?i quan h? c?a ng??i Vi?t n?i ?ay liên quan, g?n bó v?i các sinh ho?t v?n hoá dan gian nói chung.
Hò s?ng n??c B?c Trung B? là s?n ph?m tinh th?n, bi?u hi?n s? c? k?t c?a c?ng ??ng ng??i Vi?t. Nh?ng là ?i?u hò ??c tr?ng c?a vùng này là:
- Hò s?ng M? - Thanh Hoá
- Hò ví gi?m - Ngh? T?nh
- Hò khoan - Qu?ng Bình, Qu?ng Tr?.
- Hò mái nhì - Qu?ng Tr?.
- Hò mái nhì Tr? Thiên và hò Hu?
B?c Trung B? là m?t trong nh?ng trung tam v?n hóa quan tr?ng c?a Vi?t Nam, là n?i có 4 di s?n v?n hóa th? gi?i: Thành nhà H? - Thanh Hóa, V??n qu?c gia Phong Nha - K? Bàng, Qu?n th? di tích c? ?? Hu?, Nh? nh?c cung ?ình Hu?. B?c Trung B? c?ng là n?i sinh ra nhi?u anh hùng dan t?c, danh nhan v?n hóa, chính tr? Vi?t Nam nh?: Tri?u Th? Trinh, Mai Thúc Loan, D??ng ?ình Ngh?, H? Quy Ly, Lê L?i, Nguy?n Hoàng, Quang Trung, Nguy?n Du, Phan B?i Chau, H? Chí Minh,Tr?n Phú, Lê H?ng Phong, Hà Huy T?p, V? Nguyên Giáp, Lê Du?n, Lê Kh? Phiêu, Lê ??c Anh,... các vua chúa c?a nhà H?, nhà H?u Lê, chúa Tr?nh, chúa Nguy?n, nhà Nguy?n,...
Danh lam th?ng c?nh
[s?a | s?a m? ngu?n]
B?c Trung B? là n?i có nhi?u b?i bi?n ??p nh?: B?i bi?n S?m S?n, B?i bi?n H?i Ti?n, B?i bi?n H?i Hòa, B?i bi?n C?a Lò, B?i bi?n Thiên C?m, B?i bi?n Nh?t L?, B?i bi?n C?a Tùng, B?i bi?n Thu?n An, L?ng C?.
Khu v?c này có các v??n qu?c gia: V??n qu?c gia B?n En (Thanh Hóa), V??n qu?c gia Pù Mát(Ngh? An), V??n qu?c gia V? Quang(Hà T?nh), V??n qu?c gia Phong Nha - K? Bàng(Qu?ng Tr?), V??n qu?c gia B?ch M?(Hu?).
Giao th?ng v?n t?i
[s?a | s?a m? ngu?n]- ???ng b? và ???ng s?t: Qu?c l? 1, Qu?c l? 7A, Qu?c l? 8, Qu?c l? 9, ???ng H? Chí Minh và ???ng s?t B?c - Nam
- ???ng hàng kh?ng: San bay Th? Xuan, San bay qu?c t? Vinh, San bay ??ng H?i, San bay qu?c t? Phú Bài.
- C?ng l?n: C?ng Nghi S?n, c?ng V?ng áng, c?ng C?a Lò, c?ng Chan May.
Xem thêm
[s?a | s?a m? ngu?n]Chú thích
[s?a | s?a m? ngu?n]- ^ a b Thành Chung (ngày 13 tháng 5 n?m 2025). "Chi ti?t d? ki?n quy m? dan s?, di?n tích, kinh t? c?a 34 t?nh, thành sau sáp nh?p". Tu?i Tr? Online. B?n g?c l?u tr? ngày 13 tháng 5 n?m 2025. Truy c?p ngày 13 tháng 5 n?m 2025.
- ^ "Ngh? ??nh 37/CP". Truy c?p ngày 8 tháng 2 n?m 2015.
- ^ "Ngh? ??nh 156/2004/N?". Truy c?p ngày 8 tháng 2 n?m 2015.
- ^ Ngh? ??nh 89/2007/N?-CP v? vi?c thành l?p thành ph? Hà T?nh thu?c t?nh Hà T?nh
- ^ Ngh? quy?t 33/NQ-CP v? vi?c thành l?p thành ph? ??ng Hà thu?c t?nh Qu?ng Tr?
- ^ Ngh? quy?t só 368/NQ-UBTVQH14 n?m 2017 v? vi?c thành l?p thành ph? S?m S?n thu?c t?nh Thanh Hóa.
Liên k?t ngoài
[s?a | s?a m? ngu?n]- Hò s?ng n??c B?c Trung B? (S? 4(106)/2006) L?u tr? ngày 14 tháng 9 n?m 2009 t?i Wayback Machine